Als we vertellen over ons werk in Mali dan krijgen we vaak de vraag: hoe dan? Het is toch onveilig daar? Hoe kun je daar überhaupt iets doen? De waarheid is gelukkig genuanceerder. Ja, het is complex in Mali en ja, vrede en veiligheid zijn een continu onderwerp van gesprek. Maar ja, er wordt ondertussen ook gewoon doorgewerkt en het team van ADI realiseert, samen met de bewoners, het ene na het andere project. Hoe dat kan heeft veel te maken met een lokaal vredesproces dat stoelt op eeuwenoude methoden voor conflictoplossing.
De afgelopen jaren is in het werkgebied van ADI in alle stilte gewerkt aan een oplossing om de geweldspiraal in Pays Dogon te doorbreken. Daar waar eerdere centraal en politiek gestuurde pogingen mislukten wist dit lokale initiatief, gebaseerd op een intensieve dialoog tussen de leiders van de verschillende dorpsgemeenschappen, wel resultaat te boeken. Op dit moment is een groot aantal dorpen – Peul en Dogon – aangesloten bij een lokaal vredesakkoord, waarbij is afgesproken om het geweld te stoppen, de handen ineen te slaan, elkaar te ondersteunen en samen te werken aan een andere toekomst.
Om dit proces te bezegelen en tegellijktijd een eind te maken aan een dispuut tussen de verschillende dorpen in Sangha, vond op 25 en 26 januari jl. een grote vredesbijeenkomst plaats in Sangha. Onder leiding van de gouverneur van Bandiagara werd de lokale vrede beklonken met een symbolische handdruk tussen de twee Hogons van Sangha. Een mijlpaal voor alle inwoners van Sangha en voor de bredere regio. Maar liefst 61 hoofden van dorpen in Pays Dogon waren betrokken bij de voorbereidingen van het akkoord. Samen met zo’n 1000 inwoners waren zij aanwezig om het akkoord te bekrachtigen, de vrede te vieren met een traditionele maskerdans, en met de heropening van winkels en marktkramen die lange tijd gesloten waren.
ADI speelde in het voortraject een rol door logistieke ondersteuning (vervoer) te bieden om vredesbesprekingen mogelijk te maken. In de voorbereiding van de bijeenkomst eind januari werden verschillende meetings gefaciliteerd en fungeerde het hoofdkantoor van ADI als uitvalsbasis voor een groot aantal bezoekers van buitenaf. Voor ADI directeur Saïdou Teme resulteerde al dit werk in een persoonlijke uitnodiging van de gouverneur voor zijn ‘niet aflatende inzet voor vrede en ontwikkeling in de regio’. Een mooie opsteker die nogmaals onderstreept hoe ADI te werk gaat: neutraal als het aankomt op politieke zaken, maar open voor samenwerking met alle gemeenschappen in Pays Dogon.
Dat de lokale veiligheid met dit alles nog niet compleet is, is ook duidelijk. Lang niet alle dorpen in Pays Dogon zijn aangesloten bij dit akkoord en nog steeds zijn er gewelddadigheden langs de belangrijke transportroute Mopti-Bandiagara-Bankass. Wel biedt het lokale vredesakkoord een sprank van hoop en een positief tegenwicht tegen alle negatieve berichten in de media. Om met Saïdou te spreken ‘We zitten hier niet met de armen over elkaar te wachten tot iemand uit Bamako of New York ons vrede komt brengen. Daar werken we zelf ook aan. De mensen zijn het zat, ze willen in veiligheid leven en daar draagt dit vredesinitiatief zeker aan bij.’
