Veiligheid in Pays-Dogon en consequenties voor onze programma’s

In 2018 werd de situatie in de vlakte gekenmerkt door onrust. Naast Jihadistische gewelddadigheden laaiden conflicten tussen Dogon en Peul op met slachtoffers aan beide zijden. Dat leidde tot aanvallen op 3 dorpen in de vlakte, vlucht van de bevolking naar de klifdorpen en de noodzaak voor ADI om hen met noodhulp te ondersteunen. Als gevolg van de onveiligheid konden de Dogon een groot deel van hun akkers niet bewerken, gecombineerd met een maand droogte en de late regen heeft dit tot aanzienlijk lagere oogsten geleid. De Peul durfden ook niet te blijven en verlieten ons werkgebied met hun vee; de kuddes kwamen niet meer om de akkers van de Dogon te bemesten. Ook ADI werd beperkt: vervoer met motorfietsen en pick-up trucs werd verboden in een groot deel van Mali, zo ook in de Dogon.

ADI is echter vastbesloten juist nu door te gaan met de projecten, om het vertrouwen van de bevolking te behouden en wij als PPD ondersteunen dit van harte. Maar omdat de toekomst van de werkmogelijkheden van ADI onzekerder is dan wij in eerdere jaren durfden te voorspellen werken wij daarom aan twee toekomstplannen: A en B.

In beginsel worden alle projecten volgens de meerjarenplannen van ADI uitgevoerd; dat is plan A. Maar wij moeten er ernstig rekening mee houden dat de onlusten dat zullen beperken of verhinderen.

Daarom is er ook een plan B, dat nodig is als, zoals in 2018, meer dan de helft van de akkers wegens onveiligheid niet kan worden bewerkt en er dus onvoldoende voedselvoorraad kan worden opgebouwd. Plan B gaat uit van een intensivering van bestaande programmaonderdelen, en een verschuiving in de fasering c.q. prioritering daarvan: uitvoeren waar het kan, veilig is en onmiddellijke impact heeft.

In plan B worden de volgende mogelijkheden onderzocht, of al uitgevoerd;

  • Vroegtijdig contact leggen met overheidsinstanties, om hen op de hoogte te brengen van een mogelijk naderende noodsituatie en betrouwbare informatie te verschaffen over de humanitaire situatie aan o.a de Nederlandse Ambassade.
  • Contact leggen met potentiële noodhulporganisaties, om te waarschuwen en voor te bereiden; onze kennis van het gebied en logistiek bij voorbaat aanbieden.
  • Een rol spelen in het creëren van mogelijkheden voor een dialoog tussen Dogon en Peul, mede vanuit de grote groep vrouwen waarmee ADI werkt en die 40.000 mensen in de regio bereiken.
  • Meer vrouwentuinen (versneld uitvoeren van het meerjarenprogramma). Daarvoor is het nodig te onderzoeken wat de mogelijkheden voor watervoorziening zijn en daarvoor is verbetering van opslag- en transportmogelijkheden nodig;
  • In de tuinen: financiële ruimte creëren om waterzuinigheid op te voeren (drip irrigation), opdat bestaande tuinen kunnen worden vergroot en nieuwe kunnen worden aangelegd.
  • Opvoeren van de productie in de huidige akkers en de tuinen, om oogstverliezen elders te compenseren; organiseren van een financiële basis (PPD) en logistieke voorwaarden (ADI) om kunstmest aan te schaffen en te distribueren; creëren van een financiële basis (PPD) en aanschaffen van verbeterd zaad (ADI), gekoppeld aan training en pilotprojecten (zoals bijvoorbeeld een granenbank) om de boeren en vrouwen technisch vooruit te helpen.
  • Gras oogsten in de boszones om het vee van de Dogon te voeden.
  • Het trainen van boeren in het verbeteren van de traditionele manier van compost maken.

ADI zal een nog krachtiger rol vervullen in de regionale ontwikkeling. Juist met dit volledig lokaal georiënteerde team is dit ook mogelijk.

Op de wat langere termijn zal nog meer worden ingezet op het versterken van lokale mogelijkheden en zal voedselzekerheid prioriteit hebben;

  • Meer boeren betrekken bij het boomplantprogramma, om de omstandigheden op de akkers te verbeteren: schaduw en mest.
  • Onderzoek naar best practices (verbouwen van stikstofbinders, Tree-solutions, Wageningen, Permaculture).
  • Realiseren van opslagfaciliteiten en conserveringstechnieken voor landbouwproducten.
  • Opzetten van netwerken tussen producenten, transporteurs, verkopers en consumenten om meer waarde te creëren, met de trainingen die daarbij horen.
  • Een rol blijven spelen in het openen en op gang houden van de dialoog tussen de Dogon en de Peul.

Als PPD blijven wij hoopvol werken aan de doelstellingen waar we zo in geloven. We rekenen daarbij op onze donoren en vertrouwen er op dat zij begrip hebben voor de veranderingen in het programma, inclusief het verstrekken van noodhulp. We hopen allemaal dat de situatie zal verbeteren. Er lijkt besef te komen dat afwezigheid van de overheid en politiegezag heeft geleid tot het ontstaan van milities die dorpen tegen banditisme en veedieven wilden beschermen.

Van het een is het ander gekomen en deze spiraal doorbreken is een taak die met name de Staat moet oppakken. Er worden nu initiatieven genomen om de veiligheid in de regio te garanderen.